Arbocatalogus Afvalbranche

Dé arbostandaard voor alle bedrijven in de afvalsector!
19 november 2019, 20:12 uur
Goedgekeurd door Inspectie SZW

Brand- en explosiegevaar

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document

In de afvalbranche komt brand- en explosiegevaar voor bij onder andere:

  • het inzamelen van afval door chemische reacties in het aangeboden afval
  • in het inzamelvoertuig gloeiende as van bijvoorbeeld de barbecue
  • broei van organisch materiaal door microbiële activiteit in de afvalopslag, het composteerproces en in de stortplaats
  • het transport van afval dat langere tijd in opslag is geweest
  • het produceren van biogas dat ontstaat door vergisting van organisch materiaal
  • het vlam vatten van stortgas in de afvaldeponie
  • bij het graven van gasgangen in de afvaldeponie
  • de opslag en het transport van ontvlambare vloeistoffen en oplosmiddelhoudend afval
  • het verwerken van ongebluste kalk, fijn verdeeld actief kool en HOK (Herdofen Kohle)
  • onderhoud en reparatie door middel van heet werk zoals lassen en slijpen in de buurt van brandbare materialen, stoffen en vloeistoffen
  • explosieve atmosferen in besloten ruimten zoals tijdens het vergistingsprocessen, in afvalenergiecentrales en bij rioleringsbeheer
Beschrijving van de risicogroep 

Gevaar voor brand en explosie ontstaan op die plaatsen waar zuurstof, een brandstof en een ontstekingsbron tegelijkertijd in de juiste combinatie aanwezig zijn. Als brandstof dient een gas, een damp, een vloeistof of een concentratie stofdeeltjes. Meestal bestaat de brandstof uit brandbaar afval of brandbare chemicaliën. De ontstekingsbron kan een vonk, een chemische reactie met warmteontwikkeling of een heet voorwerp zijn.

Gevaar voor explosie ontstaat als een ontstekingsbron zoals een vonk, een explosief damp-luchtmengsel tot ontploffing kan brengen, bijvoorbeeld benzinedampen bij een tankstation. Een ontsteekbaar mengsel van damp of gas met lucht wordt een explosieve atmosfeer genoemd. Explosiegevaar in de afvalbranche is ondermeer aanwezig in/bij het inzamelen en bewerken van ontvlambare vloeistoffen, het produceren van biogas, het ontstaan van stortgas op de deponie, in de aanvoer van de afvalenergiecentrale en in het rioolstelsel.

Het risico van brand en explosie houdt in dat werknemers en mensen in de omgeving zich kunnen verbranden of ernstig lichamelijk letsel oplopen. De bedrijfsschade als gevolg van een brand of explosie kan groot zijn.

Als in een deel van het bedrijf gevaar voor brand bestaat, dan geldt een verbod op roken, open vuur en vonken.

Bij risico op het ontstaan van een explosieve atmosfeer dient het bedrijf een explosieveiligheidsdocument (EVD) op te (laten) stellen, waarin onder andere een inventarisatie van mogelijke ontstekingsbronnen wordt gedaan, maatregelen worden geformuleerd zoals het beschrijven van een gevarenzone indeling, en een plan van aanpak wordt opgesteld.

In een gevarenzone mag absoluut geen ontstekingsbron aanwezig zijn en dient uitsluitend EX-apparatuur conform ATEX te worden toegepast.

Risico's 
Enkele veelvoorkomende situaties met verhoogd brand- en explosiegevaar in de afvalbranche zijn beschreven. In deze Arbocatalogus zijn mogelijke maatregelen bij deze risico's beschreven.
Meer informatie 

Selecteer in de tabel een maatregel om te bekijken, of maak een selectie voor een printervriendelijke versie of om als PDF op te slaan.

RisicoMaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Bij gevaarlijk afval
Beschrijven explosiegevaar en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Geven werkinstructieWettelijke verplichting
 
Opleiden in omgaan met gevaarlijke (afval)stoffenWettelijke verplichting
 
Verbieden roken, drinken en eten tijdens werkWettelijke verplichting
 
Voorlichten over brandpreventie en brandbestrijdingWettelijke verplichting
 
Voorlichten over explosiegevaarWettelijke verplichting
 
Gebruiken geschikt transportmiddelTechnische maatregelen
 
Toepassen gesloten systemenTechnische maatregelen
 
Treffen voorzieningen voor bedrijfshulpverleningTechnische maatregelen
 
Treffen voorzieningen voor opslag gevaarlijk afvalTechnische maatregelen
 
Aarden van materieelOrganisatorische maatregelen
 
Documenteren gevaarlijke stoffenOrganisatorische maatregelen
 
Gebruiken gekeurde arbeidsmiddelenOrganisatorische maatregelen
 
Opstellen bhv-planOrganisatorische maatregelen
 
Organiseren bedrijfshulpverleningOrganisatorische maatregelen
 
Toepassen proceduresOrganisatorische maatregelen
 
Verpakken van gevaarlijk afvalOrganisatorische maatregelen
Broeibrand
Geven werkinstructie BrandpreventieWettelijke verplichting
 
Voorlichten over brandpreventie en brandbestrijdingWettelijke verplichting
 
Treffen voorzieningen voor bedrijfshulpverlening bij brandTechnische maatregelen
 
Opstellen bhv-planOrganisatorische maatregelen
 
Organiseren bedrijfshulpverlening bij brandOrganisatorische maatregelen
 
Verminderen kans op broeibrandOrganisatorische maatregelen
MaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Risico Bij gevaarlijk afval
Beschrijven explosiegevaar en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Geven werkinstructieWettelijke verplichting
Opleiden in omgaan met gevaarlijke (afval)stoffenWettelijke verplichting
Verbieden roken, drinken en eten tijdens werkWettelijke verplichting
Voorlichten over brandpreventie en brandbestrijdingWettelijke verplichting
Voorlichten over explosiegevaarWettelijke verplichting
Gebruiken geschikt transportmiddelTechnische maatregelen
Toepassen gesloten systemenTechnische maatregelen
Treffen voorzieningen voor bedrijfshulpverleningTechnische maatregelen
Treffen voorzieningen voor opslag gevaarlijk afvalTechnische maatregelen
Aarden van materieelOrganisatorische maatregelen
Documenteren gevaarlijke stoffenOrganisatorische maatregelen
Gebruiken gekeurde arbeidsmiddelenOrganisatorische maatregelen
Opstellen bhv-planOrganisatorische maatregelen
Organiseren bedrijfshulpverleningOrganisatorische maatregelen
Toepassen proceduresOrganisatorische maatregelen
Verpakken van gevaarlijk afvalOrganisatorische maatregelen
Risico Broeibrand
Geven werkinstructie BrandpreventieWettelijke verplichting
Voorlichten over brandpreventie en brandbestrijdingWettelijke verplichting
Treffen voorzieningen voor bedrijfshulpverlening bij brandTechnische maatregelen
Opstellen bhv-planOrganisatorische maatregelen
Organiseren bedrijfshulpverlening bij brandOrganisatorische maatregelen
Verminderen kans op broeibrandOrganisatorische maatregelen
randomness