Arbocatalogus Afvalbranche

Dé arbostandaard voor alle bedrijven in de afvalsector!
Laatst gewijzigd op: 9 februari 2023, 15:32 uur -- Afvalbranche
Overeenstemming tussen werknemers en werkgevers

Voorlichten over mentale belasting

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Maatregel naar plaats in de Arbeidshygiënische Strategie: 
Wettelijke verplichting
Beschrijving van de maatregel 

Medewerkers en leidinggevenden die met een te hoge mate van mentale belasting en werkstress te maken kunnen krijgen, dienen adequate voorlichting en instructies te onvangen over de daaraan verbonden risico's en de maatregelen die zijn genomen om een te hoge mentale belasting te voorkomen of te beperken. Vanwege de positie van leidinggevenden bij de dagelijkse aansturing van het team en de individuele teamleden zijn zij in staat om veranderingen te signaleren, het individuele gesprek aan te gaan en naar bevind van zaken te handelen. Dit vergt opmerkzaamheid en vaardigheden die zijn aan te leren in een specifieke training voor leidinggevenden.

Algemene voorlichting en onderricht over diverse vormen van mentale belasting, waaronder seksuele intimidatie, discriminatie, pesten en werkdruk, is gericht op herkenning en beheersing ervan. Wanneer de vormen van ongewenst gedrag in een overleg bespreekbaar worden gemaakt, blijkt dat dit voor bijna iedereen een lastig onderwerp is. Toch vergroot alleen al het bespreken van mentale belasting de kennis over het onderwerp, versterkt het begrip voor elkaar en beperkt het gevoel dat iemand hierin alleen staat. In de voorlichting wordt afgestemd wat de grenzen zijn van ongewenst gedrag en hoe de werknemers moeten handelen wanneer ze in een situatie met ongewenst gedrag terechtkomen.

De voorlichting gaat in elk geval over de volgende elementen:

  • de risico’s van mentale belasting
  • het herkennen van de gevolgen van werkstress
  • helderheid over de gestelde eisen (kwantitatief en/of kwalitatief) en de ter beschikking staande middelen om hieraan te voldoen, waaronder helderheid over bevoegdheden, verantwoordelijkheden en vaardigheden
  • mogelijkheden om ervaren mentale belasting en werkstress bespreekbaar te maken
  • mogelijkheden om mentale belasting en werkstress te beperken
  • welke taken de vertrouwenspersoon heeft en hoe de opvang en nazorg bij een incident geregeld zijn

Instructies in de vorm van ‘training on the job’ maken het mogelijk van een collega de kneepjes van het vak te leren, waardoor rust kan worden ingebracht. Bij de activiteit inzamelen geldt dit ondermeer bij de bediening van zijbeladers.

Voorlichting en onderricht over het risico en de maatregelen van mentale belasting wordt:

  • voor de eerste aanvang van de werkzaamheden gegeven
  • minimaal 1 keer per 5 jaar herhaald
  • als zich een incident heeft voorgedaan of als de omstandigheden daartoe aanleiding geven opnieuw verzorgd

Werknemers zijn verplicht om aan de aangeboden voorlichting en onderricht deel te nemen.

Beoogd effect 

Met deze wettelijke verplichting wordt beoogd mentale belasting zodanig te beperken dat deze niet leidt tot werkstress of dat werkstress vroegtijdig wordt herkend opdat maatregelen genomen worden.

Meer informatie 
Wet- en regelgeving 
  • Artikel 8 Arbowet inzake Voorlichting en onderricht
  • Artikel 2.15 lid 2 Arbobesluit inzake Maatregelen ter voorkoming of beperking van psychosociale arbeidsbelasting