Arbocatalogus Afvalbranche

Dé arbostandaard voor alle bedrijven in de afvalsector!
19 april 2021, 14:56 uur
In ontwikkeling

Plaagdierbeheersing

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document

Een plaagdier is een dier met eigenschappen die door mensen als schadelijk of ongewenst wordt ervaren. Er is geen biologische definitie van een plaagdier. Wat wel of geen plaagdier is, hangt af van de definitie die mensen hieraan geven. Het is zelfs mogelijk dat een dier in de ene omgeving als plaagdier wordt gezien, terwijl het in een andere omgeving als nuttig wordt beschouwd. Plaagdieren worden verdeeld in de volgende categorieën:

Ziekteverspreidende en gevaarlijke plaagdieren 

Ziekteverspreidende plaagdieren dienen als vector voor het overdragen van ziekten naar de mens. Voorbeelden hiervan zijn ratten en hun vlooien, die de pest kunnen verspreiden en muggen die een verspreider van malaria kunnen zijn. Giftige slangen zijn als gevaarlijk plaagdier te beschouwen.

Concurrerende plaagdieren

Een andere categorie plaagdieren betreft dieren die met mensen concurreren om voedsel, leefruimte of landbouwgewassen. Te denken valt in dit geval aan torren in meel, boktorren in het hout van meubelen of huizen, maar ook aan insecten die gewassen beschadigen zoals motten op katoenplanten, of complete oogsten opeten zoals sprinkhanen.

Enge beestjes 

De laatste categorie betreft enge beestjes. Het betreft dan ongewenste dieren die niet schadelijk zijn of anderszins een gevaar voor mensen of planten opleveren. Uit de omschrijving volgt al dat het, meer nog dan bij de overige groepen plaagdieren, een subjectieve categorie betreft. Wat door de ene persoon als eng beschouwd wordt, kan door een ander als irritant of juist nuttig gezien worden. Voorbeelden van dieren die in deze categorie vallen zijn kakkerlakken, pissebedden, mieren en huisvliegen.

Beschrijving van de risicogroep 

Bij het beheersen van plaagdieren zijn plaagdierbestrijders verplicht om te werken volgens de methode van geïntegreerde plaagdierbeheersing, het zogenoemde Integrated Pest Management of wel (IPM). Het uitgangspunt hierbij is het voorkomen van de eventuele aanwezigheid van plaagdieren. De plaagdierbeheerser streeft ernaar om het gebruik van bestrijdingsmiddelen zo mogelijk te voorkomen en in elk geval tot een minimum te beperken.

Professionele plaagdierbeheersers dienen in het bezit te zijn van een vakbekwaamheidsbewijs als ze werken met bestrijdingsmiddelen.

Professionele plaagdierbeheersers die buiten gebouwen ratten bestrijden met anticoagulantia, moeten gecertificeerd zijn door een aangewezen Certificerende Instelling voor de beheersing van ratten.

De gevaren voor medewerkers plaagdierbeheersing zijn:

  • Contact met dieren (ratten, ziekte van Weil, eikenprocessierups brandharen, wespensteek)
  • Blootstelling aan gevaarlijke stoffen (gebruik/opslag/vervoer bestrijdingsmiddelen)
  • Fysieke belasting - tillen en dragen
  • Biologische agentia (in uitwerpselen van ratten en muizen)
  • Werken op hoogte - valgevaar van ladder of trap
  • Verkeer en omgeving - aanrijdgevaar op eigen terrein en op de openbare weg
  • Alleen werken
  • Extreme weersomstandigheden in winter en zomer

Selecteer in de tabel een maatregel om te bekijken, of maak een selectie voor een printervriendelijke versie of om als PDF op te slaan.

RisicoMaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Aanrijdgevaar BOR
Beschrijven verkeer en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Voorlichten over verkeersrisico’sWettelijke verplichting
 
Verlichten terrein en arbeidsmiddelenBronmaatregelen
 
Opstellen en volgen verkeersplanOrganisatorische maatregelen
 
Dragen zichtkleding medewerker BORPersoonlijke beschermingsmiddelen
Alleenwerken bij plaagdierbeheersing
Beschrijven alleenwerk en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Voorlichten over alleenwerkWettelijke verplichting
 
Technische maatregelen
 
Registreren van incidenten met alleenwerkOrganisatorische maatregelen
 
Verbieden alleenwerkOrganisatorische maatregelen
Biologische agentia plaagdierbeheersing
Beschrijven biologische agentia en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Verbieden roken, drinken en eten tijdens werkWettelijke verplichting
 
Voorlichten over biologische agentiaWettelijke verplichting
 
Voorlichten over persoonlijke beschermingsmiddelenWettelijke verplichting
 
Gebruiken persoonlijke beschermingsmiddelen plaagdierbeheersingPersoonlijke beschermingsmiddelen
Contact met dieren BOR   
Tillen en dragen
Beschrijven fysieke belasting en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Geven werkinstructieWettelijke verplichting
 
Voorlichten over tillen en dragenWettelijke verplichting
 
Aanbieden PAGO fysieke belastingOrganisatorische maatregelen
 
Gebruiken hulpmiddelen voor tillen en dragenOrganisatorische maatregelen
 
Maken afspraken over aanbieden en verpakken afvalOrganisatorische maatregelen
Valgevaar van ladder
Geven werkinstructie veilig gebruiken van laddersWettelijke verplichting
 
Toepassen van beoordeling van de ladder als werkplekOrganisatorische maatregelen
Winterweer beheer openbare ruimte
Beschrijven weersomstandigheden en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Veilig werken bij weeralarmWettelijke verplichting
 
Voorlichten over extreem weerWettelijke verplichting
 
Minimaliseren koudeblootstellingOrganisatorische maatregelen
 
Verstrekken extra drinkenOrganisatorische maatregelen
 
Dragen zichtkleding medewerker BORPersoonlijke beschermingsmiddelen
Zomerweer beheer openbare ruimte
Beschrijven weersomstandigheden en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Veilig werken bij weeralarmWettelijke verplichting
 
Voorlichten over extreem weerWettelijke verplichting
 
Beheersen klimaat cabinesTechnische maatregelen
 
Beschermen tegen fel zonlichtOrganisatorische maatregelen
 
Verstrekken extra drinkenOrganisatorische maatregelen
 
Dragen zichtkleding medewerker BORPersoonlijke beschermingsmiddelen
MaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Risico Aanrijdgevaar BOR
Beschrijven verkeer en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Voorlichten over verkeersrisico’sWettelijke verplichting
Verlichten terrein en arbeidsmiddelenBronmaatregelen
Opstellen en volgen verkeersplanOrganisatorische maatregelen
Dragen zichtkleding medewerker BORPersoonlijke beschermingsmiddelen
Risico Alleenwerken bij plaagdierbeheersing
Beschrijven alleenwerk en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Voorlichten over alleenwerkWettelijke verplichting
Technische maatregelen
Registreren van incidenten met alleenwerkOrganisatorische maatregelen
Verbieden alleenwerkOrganisatorische maatregelen
Risico Biologische agentia plaagdierbeheersing
Beschrijven biologische agentia en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Verbieden roken, drinken en eten tijdens werkWettelijke verplichting
Voorlichten over biologische agentiaWettelijke verplichting
Voorlichten over persoonlijke beschermingsmiddelenWettelijke verplichting
Gebruiken persoonlijke beschermingsmiddelen plaagdierbeheersingPersoonlijke beschermingsmiddelen
Risico Contact met dieren BOR
Risico Tillen en dragen
Beschrijven fysieke belasting en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Geven werkinstructieWettelijke verplichting
Voorlichten over tillen en dragenWettelijke verplichting
Aanbieden PAGO fysieke belastingOrganisatorische maatregelen
Gebruiken hulpmiddelen voor tillen en dragenOrganisatorische maatregelen
Maken afspraken over aanbieden en verpakken afvalOrganisatorische maatregelen
Risico Valgevaar van ladder
Geven werkinstructie veilig gebruiken van laddersWettelijke verplichting
Toepassen van beoordeling van de ladder als werkplekOrganisatorische maatregelen
Risico Winterweer beheer openbare ruimte
Beschrijven weersomstandigheden en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Veilig werken bij weeralarmWettelijke verplichting
Voorlichten over extreem weerWettelijke verplichting
Minimaliseren koudeblootstellingOrganisatorische maatregelen
Verstrekken extra drinkenOrganisatorische maatregelen
Dragen zichtkleding medewerker BORPersoonlijke beschermingsmiddelen
Risico Zomerweer beheer openbare ruimte
Beschrijven weersomstandigheden en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Veilig werken bij weeralarmWettelijke verplichting
Voorlichten over extreem weerWettelijke verplichting
Beheersen klimaat cabinesTechnische maatregelen
Beschermen tegen fel zonlichtOrganisatorische maatregelen
Verstrekken extra drinkenOrganisatorische maatregelen
Dragen zichtkleding medewerker BORPersoonlijke beschermingsmiddelen