Een Milieustraat, die in veel gemeenten Afvalbrengstation (ABS) wordt genoemd, kan beperkt en overzichtelijk in omvang zijn, maar is soms groot en onoverzichtelijk. In beide gevallen is het onvermijdelijk dat werkzaamheden door één medewerker worden uitgevoerd die:

1. alleen aan het werk is, omdat er op dat moment geen collega is ingeroosterd of pauze heeft, of
2. alleen aan het werk is, om dat er op dat moment geen andere persoon aanwezig is

Een 'alleenwerker' is een persoon die arbeid verricht buiten gehoorafstand of buiten het zichtveld, dus zonder dat er in de onmiddellijke nabijheid een tweede persoon lijfelijk aanwezig is. De alleenwerker is op zichzelf aangewezen voor zowel het goed verlopen van de werkzaamheden als voor de eigen veiligheid. Iemand die alleen werkt, loopt over het algemeen dezelfde risico's als een werknemer die dezelfde werkzaamheden in het bijzijn van een andere persoon uitvoert. Voor de alleenwerker is er wél een extra risico wanneer hij in een hulpbehoevende situatie komt en niet meer zelf in staat is om hulp van anderen in te roepen. Het extra risico voor iemand die alleen werkt, is dus vaak niet zozeer afhankelijk van de oorzaken, maar vooral van de mogelijke gevolgen van een bijzondere situatie zoals een ongeval.

Factoren die bij de oorzaak van een ongeval een rol kunnen spelen zijn:

• de aard van de werkzaamheden zoals werken met KCA/KGA, vorkheftruck, shovel of sorteergrijper
• de werkomgeving
• specifiek risico verhogende factoren door het feit dat de medewerker alleen op een afgelegen locatie werkt
• de gezondheid van de werknemer

Voorbeelden van incidenten met alleenwerk zijn:

• een medewerker is onwel geworden als gevolg van blootstelling aan gevaarlijke stoffen
• agressie door een bezoeker van de milieustraat, soms gepaard met fysiek geweld
• ongeval met klein chemisch afval nadat een burger het heeft afgegeven zonder direct toezicht van de milieustraatmedewerker
• individueel gezondheidsfalen, zoals hartaanval, epilepsie of psychische aandoening (indien de bedrijfsarts (nog) geen arbeidsgezondheidskundig onderzoek heeft gedaan, specifieke maatregelen heeft voorgeschrevenof deze (nog) niet zijn geïmplementeerd)
• verminderd reactievermogen door medicijngebruik
• bedrijfshulpverlening is niet adequaat ingeregeld bijvoorbeeld omdat de restrisico's (nog) niet in de risico-inventarisatie zijn vastgelegd, er (nog) geen passende maatregelen zijn genomen om gevaren te voorkomen of de risico's te verminderen, of de hulpverlening (nog) niet is afgestemd op een incident met alleenwerk op een afgelegen locatie

Afhankelijk van de in de RI&E vastgestelde restrisico's dient een afweging plaats te vinden of alleenwerk op de milieustraat verantwoord is en onder welke voorwaarden op basis van het uitvoeren van:

• een taakrisico-analyse
• een individuele gezondheidskundig onderzoek door de bedrijfsarts
• een nadere analyse op welke wijze het bhv-plan is afgestemd op de restrisico's en de voorschriften uit de vergunning(en)

Welke beheersmaatregelen zijn verplicht?

De werkgever is verplicht om de volgende beheersmaatregelen te nemen:

• Beschrijven alleenwerk en maatregelen in RI&E
• Vastleggen bhv-plan milieustraat
• Voorlichten over alleenwerk bij milieustraat
• Communiceren en alarmeren bij milieustraat
• Registreren van incidenten met alleenwerk
• Verbieden alleenwerk op milieustraat

Daarnaast dient alleenwerk onderdeel te zijn van het bhv-plan, het organiseren van bedrijfshulpverlening en het treffen van voorzieningen om adequate hulpverlening te bieden in geval van een incident bij de specifieke bedrijfsactiviteiten. De bedrijfshulpverlening wordt voor iedere locatie beschreven in een document dat specfiek op die locatie van toepassing is.

De werkgever bepaalt in de risico-inventarisatie en -evaluatie van het bedrijf of er aanvullend andere beheersmaatregelen worden genomen.