Arbocatalogus Afvalbranche

Dé arbostandaard voor alle bedrijven in de afvalsector!
Laatst gewijzigd op: 3 mei 2022, 17:36 uur -- Afvalbranche
Goedgekeurd door Inspectie SZW

Bieden goede sanitaire voorzieningen bij rioleringsbeheer

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Maatregel naar plaats in de Arbeidshygiënische Strategie: 
Wettelijke verplichting
Beschrijving van de maatregel 

Inspectie SZW heeft deze maatregel goedgekeurd tot uiterlijk 15 december 2026 voor het onderdelen Man-made minerale vezels en Teerhoudend asfalt.

Alle paragrafen van dit onderdeel zijn verplicht indien er kans op blootstelling is aan man-made minerale vezels, teerhoudend asfalt of biologisch actief stof.

Toiletten en wastafels

In ieder bedrijf moeten nabij de werkplekken voldoende toiletten met in de onmiddellijke nabijheid van ieder toilet een wastafel aanwezig zijn. De sanitaire ruimten zijn voorzien van zeep met de sterke aanbeveling om desinfecterende en terugvettende zeep aan te bieden.

Wasgelegenheid

Het is van belang dat werknemers de handen en het gezicht goed kunnen wassen nadat zij met afval in aanraking zijn geweest of anderszins hebben blootgestaan aan vuil of stof. Er dient doelmatige wasgelegenheid beschikbaar te zijn in de vorm van voldoende wasbakken. Voorafgaand aan eten, drinken en roken, en direct na afloop van de werkzaamheden is het nodig de handen en zo nodig de onderarmen goed te wassen. Dezelfde voorzieningen kunnen bij warm weer worden gebruikt als er verfrissing nodig is.

Doucheruimte met kleedgelegenheid

Indien uit de risico-evaluatie van het bedrijf blijkt dat de noodzakelijke reiniging na de werkzaamheden meer omvat dan alleen de handen en het gezicht, dan is een doucheruimte met voldoende douches verplicht. Deze verplichting geldt in geval bij blootstelling aan kankerverwekkende stoffen en bij blootstelling aan hoge temperaturen, zoals werkplekken nabij verbrandingsovens en in composteerhallen. De noodzaak van douches bij blootstelling aan biologische agentia en gevaarlijke stoffen moet blijken uit de risico-evaluatie van het bedrijf.
Voor zowel wasbakken als voor douches geldt dat deze voldoende ruim en doelmatig ingericht moeten zijn. Douches moeten over zowel warm als koud stromend water beschikken. Wasbakken hebben in aanvulling op koud stromend water ook warm stromend water als de noodzaak daartoe uit de risico-evaluatie blijkt.

Zoveel mogelijk in de nabijheid van de werkplekken moet een kleedruimte gelegen zijn. Als een douche en de kleedgelegenheid niet in dezelfde ruimte zijn dan moeten deze onderling gemakkelijk en binnendoor bereikbaar zijn. In de kleedruimte moet voldoende zitgelegenheid zijn in de vorm van stoelen of banken.

Voorzieningen voor werkkleding

Bij gebruik van werkkleding ter bescherming tegen stof, vuil of hoge temperaturen moeten de werknemers beschikken over een doelmatige, voldoende ruime kleedruimte. Iedere werknemer moet beschikken over een eigen afsluitbare bergplaats voor privé kleding. Natte werkkleding kan worden gedroogd. Uit de risico-evaluatie van het bedrijf kan blijken dat de werkkleding die de werkgever ter beschikking stelt gescheiden van de privé kleding moet worden opgeborgen. Dit is het geval bij blootstelling aan kankerverwekkende stoffen en biologische agentia.

Naar sekse gescheiden gebruik

Alle sanitaire voorzieningen, dus kleedruimten, wasgelegenheid, doucheruimte, toiletten en wastafels moeten voor mannen en vrouwen gescheiden zijn, desnoods in gebruikstijd.

Voorzieningen op voertuigen

Indien de kans bestaat dat medewerkers met afval, vuil of stof in aanraking komen dient op voertuigen zoals een kolkenzuigen, voor het wassen van handen en gezicht voldoende schoon water in een jerrycan of watertank en zeep voorhanden te zijn.

Schaftkeet

Op decentrale werkplekken zijn een mobiele toilet, een schaftkeet met vers water en zeep en zo nodig douchefaciliteit een voorziening die een goede hygiëne bevordert en die ook bij slecht weer beschutting tijdens de pauze biedt. De noodzaak van dergelijke voorzieningen blijkt uit een risicobeoordeling of taak-risico-analyse voor de specifieke werkzaamheden.

Beoogd effect 

Het bieden van goede sanitaire voorzieningen na blootstelling aan hoge temperaturen, of gevaarlijke stoffen of biologische agentia van vuil of stof is een wettelijk verplichte basismaatregel.

Meer informatie 

Een richtlijn voor doelmatig aantal toiletten die is gebaseerd op vervallen, voormalige voorschriften uit het Arbobesluit, is als volgt:

  • minimaal 1 toilet, bij meer dan 10 personen apart naar geslacht
  • per 15 medewerkers van hetzelfde geslacht minimaal 1 toilet, bij mannen mag deel daarvan urinoirs zijn, mits tenminste 1 toilet per 25 mannen aanwezig is
Wet- en regelgeving 
  • Artikel 3.22 Arbobesluit inzake Kleedruimten
  • Van toepassing op vuil of stof: Artikel 3.23 lid 1 Arbobesluit inzake Wasgelegenheden en doucheruimten
  • Van toepassing op vuil, stof of hoge temperaturen: Artikel 3.23 lid 2 Arbobesluit inzake Wasgelegenheden en doucheruimten
  • Artikel 3.24 Arbobesluit inzake Toiletten en wastafels
  • Van toepassing op kankerverwekkende of mutagene stoffen of kankerverwekkende processen: Artikel 4.20 lid 2, 3 en 4 Arbobesluit inzake Hygiënische beschermingsmaatregelen
  • Van toepassing op biologische agentia: Artikel 4.86 lid 3 (indien geen gerede kans op blootstelling) of Artikel 4.89 lid 3 en lid 5 Arbobesluit inzake Hygiënische beschermingsmaatregelen (bij gerede kans op blootstelling)