Arbocatalogus Afvalbranche

Dé arbostandaard voor alle bedrijven in de afvalsector!
Laatst gewijzigd op: 27 september 2022, 14:01 uur -- Afvalbranche
Beschrijving van het risico 

 

Werknemers staan op verschillende arbeidsplaatsen bloot aan mechanische trillingen, vooral bij het gebruik van arbeidsmiddelen die trillingen en schokken voortbrengen. Er zijn twee soorten mechanische trillingen, te weten lichaamstrillingen en hand-arm-trillingen die in dit onderdeel van de arbocatalogus aan de orde komen.

Lichaamstrillingen

Bij blootstelling aan lichaamstrillingen is het hele lichaam in trilling; de trillingen en schokken worden via de vloer aan de voeten of via een stoel op het lichaam overgedragen. In de afvalbranche worden met name chauffeurs van machines zoals shovels, compactors, vorkheftrucks, veegmachines, graafmachines, graders, wiel- en kettingladers, vrachtwagens en dergelijke blootgesteld aan trillingen door het hele lichaam. Dit gebeurt ook op stationaire werkplekken naast grote machines zoals ponsmachines, compressoren en transportbanden. Trillingen kunnen als hinderlijk en vervelend ervaren worden, maar trillingen kunnen ook leiden tot gezondheidsschade.

Gezondheidseffecten

Bij langdurige blootstelling aan lichaamstrillingen zijn mogelijke gezondheidseffecten:

  • verminderde alertheid, nauwkeurigheid (accuratesse) en reactievermogen
  • vermoeidheid, concentratieproblemen en slaapstoornissen
  • duizeligheid en misselijkheid
  • verminderde gezichtsscherpte en blindheid
  • beperkte bewegelijkheid (mobiliteit) en pijnklachten in de lendenen, de onderrug, de bovenrug en het schouder-armgebied
  • evenwichtsstoornissen en verstoringen van de bloedsomloop
  • schade aan spieren, gewrichten en botten
  • aandoeningen van het maagdarmstelsel
  • psychische klachten waaronder rusteloosheid en stress

Langdurige blootstelling aan lichaamstrillingen boven de wettelijke grenswaarde is zeer schadelijk voor de gezondheid.

Hand-arm-trillingen

Hand-arm-trillingen komen binnen via handen, en ze worden doorgegeven aan polsen, armen en schouders. Elektrische apparaten in de afvalbranche zoals bladblazers, boorhamers, sloophamers, slijpmachines en ander elektrisch handgereedschap, veroorzaken trillingen aan de handen en armen.

Gezondheidseffecten

Bij langdurige blootstelling aan handarmtrillingen zijn mogelijke gezondheidseffecten:

  • stijfheid van de vingers
  • afname van vaardigheid fijn-motorische handbeweging
  • pijnklachten in de vingers, de hand en de armen
  • gevoelloosheid en/of tintelingen in de vingers
  • verminderde tastzin, afname van voelen van warmte en koude
  • schade aan botten en gewrichten (polsen, ellebogen en schouders) met pijn en beperkte mobiliteit door het afslijten van kraakbeen, vergroeiingen en artritis
  • Witte-vinger-syndroom; dit is blijvende schade aan bloedvaten en zenuwen
Wet en regelgeving 
Meer informatie 

Veel voorkomende trillingsniveaus van lichaamstrillingen zijn:

  • Bestelwagen: 0,6 m/s²
  • Bulldozer: 1,2 m/s²
  • Graafmachine 1,2 m/s²
  • Heftruck: gemiddeld 1,0 m/s² met maximum tot 2,3 m/s²
  • Laad- en graafmachine: gemiddeld 0,8 m/s² met maximum tot 1,9 m/s²
  • Maaimachine: 0,8 m/s²
  • Portaalkraan: 0,5 m/s²
  • Terreinheftruck: gemiddeld 1,4 m/s² met maximum tot 2,3 m/s²
  • Vrachtwagen: gemiddeld 0,8 m/s² met maximum tot 1,1 m/s²

Veel voorkomende trillingsniveaus van hand-armtrillingen zijn:

  • Bosmaaier: 8 m/s²
  • Eenassige balk-maaimachine: 6 m/s²
  • Elektrische boorhamer: 14 m/s²
  • Handslijpmachine: 7 m/s²
  • Motorkettingzaag: >20 m/s²
  • Slagmoersleutel: 8 m/s²

Kennisdossiers:

Trillingscalculator:

NVvA Nieuwsbrief 2004-01 met thema trillingen en de volgende artikelen:

  • EU-richtlijn trillingen
  • beoordelingsmodellen trillingen
  • beoordeling van blootstelling aan trillingen en vergelijkend onderzoek naar de trillingsbelasting bij heftruckchauffeurs

Selecteer in de tabel een maatregel om te bekijken, of maak een selectie voor een printervriendelijke versie of om als PDF op te slaan.

RisicoMaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Trillingen
Beschrijven trillingen en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Toezien op veiligheidWettelijke verplichting
 
Voorlichten over trillingenWettelijke verplichting
 
Treffen bronmaatregelen bij trillingenBronmaatregelen
 
Gebruiken trillingsarm gereedschapTechnische maatregelen
 
Aanbieden PAGO fysieke belastingOrganisatorische maatregelen
 
Treffen organisatorische maatregelen bij trillingenOrganisatorische maatregelen
 
Gebruiken trillingsdempende handschoenenPersoonlijke beschermingsmiddelen
MaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Risico Trillingen
Beschrijven trillingen en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Toezien op veiligheidWettelijke verplichting
Voorlichten over trillingenWettelijke verplichting
Treffen bronmaatregelen bij trillingenBronmaatregelen
Gebruiken trillingsarm gereedschapTechnische maatregelen
Aanbieden PAGO fysieke belastingOrganisatorische maatregelen
Treffen organisatorische maatregelen bij trillingenOrganisatorische maatregelen
Gebruiken trillingsdempende handschoenenPersoonlijke beschermingsmiddelen