Arbocatalogus Afvalbranche

Dé arbostandaard voor alle bedrijven in de afvalsector!
Laatst gewijzigd op: 24 april 2023, 17:24 uur -- Afvalbranche
Goedgekeurd door Inspectie SZW

Hijswerkzaamheden

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

In de afvalbranche worden vanwege de hoogteverschillen regelmatig (hijs)kranen gebruikt om lasten naar beneden of naar boven te takelen. Bijvoorbeeld worden ondergrondse containers gehesen bij het inzamelen van afval en bij afvalenergiecentrales vinden werkzaamheden plaats op verschillende niveaus, waarbij mensen boven en onder elkaar werken. Verder zijn er werkzaamheden met autolaadkranen en verreikers met hijsfunctie.

Het hijsen en heffen van lasten heeft onder meer de volgende gevaren:

  • niet goed balanceren van de lasten
  • niet toepassen speciale hijsgereedschappen
  • aanslaan van de last aan de punt van de haak
  • uit de strop vallen van de last
  • gebruiken van kettingen met te kleine eindschalmen
  • bewegen van kraandelen
  • kantelen van de kraan
  • raken van omstanders tijdens hijswerkzaamheden

Hierbij kunnen mensen door de last dan wel de kraan geraakt worden, mogelijk met ernstige gevolgen. De gevolgen kunnen uiteenlopen van beschadigen van materieel, tot beknelling van lichaamsdelen en fataal geraakt worden door de kraan dan wel de last.

Wat is verplicht?

Hijswerkzaamheden zijn verboden bij harde wind van méér dan 6 bft en tijdens onweer. Dus hijswerk wordt gestaakt bij windkracht 7 bft (windgemiddelde snelheid hoger dan 13,8 m/s gedurende 10 minuten) of bij lagere windsnelheden indien dit is aangegeven op de lastvluchttabel of in de gebruiksaanwijzing van het arbeidsmiddel.

Het toepassen van de volgende maatregelen is verplicht:

  • Wettelijk verplichte maatregelen Beschrijven van vallende en wegschietende voorwerpen in de RI&E, voorlichten over vallende en wegschietende voorwerpen, en het geven van werkinstructie
  • Maatregel Werken volgens regels (mobiele) hijskranen
  • Paragraaf Wat is verplicht? en paragraaf Hef- en hijswerkzaamheden van maatregel Gebruiken gekeurde arbeidsmiddelen
  • Stellen van eisen aan de deugdelijkheid van hijskranen
  • De geboden van de voorbeeldwerkinstructie Hijsen en aanslaan van hijslast
Wet en regelgeving 
Meer informatie 
  • Analyse van ongevallen in de afvalsector 1998-2009, RIVM
  • Arbo-informatieblad AI 17 "Hijs- en hefgereedschap en veilig hijsen"

Selecteer in de tabel een maatregel om te bekijken, of maak een selectie voor een printervriendelijke versie of om als PDF op te slaan.

RisicoMaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Hijswerkzaamheden
Beschrijven vallende en wegschietende voorwerpen en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Geven werkinstructie hijsen en aanslaan van hijslastWettelijke verplichting
 
Uitvoeren hijswerk door opgeleid personeelWettelijke verplichting
 
Voorlichten over vallende en wegschietende voorwerpenWettelijke verplichting
 
Werken volgens regels (mobiele) kranenWettelijke verplichting
 
Veilig gebruiken van hijsblokkenTechnische maatregelen
 
Gebruiken gekeurde arbeidsmiddelenOrganisatorische maatregelen
 
Toepassen werkvergunningOrganisatorische maatregelen
 
Voorkómen vallende voorwerpenOrganisatorische maatregelen
MaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Risico Hijswerkzaamheden
Beschrijven vallende en wegschietende voorwerpen en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Geven werkinstructie hijsen en aanslaan van hijslastWettelijke verplichting
Uitvoeren hijswerk door opgeleid personeelWettelijke verplichting
Voorlichten over vallende en wegschietende voorwerpenWettelijke verplichting
Werken volgens regels (mobiele) kranenWettelijke verplichting
Veilig gebruiken van hijsblokkenTechnische maatregelen
Gebruiken gekeurde arbeidsmiddelenOrganisatorische maatregelen
Toepassen werkvergunningOrganisatorische maatregelen
Voorkómen vallende voorwerpenOrganisatorische maatregelen